‘Liefde in je naam’ staat te lezen in tweekleurig blauw: de kleuren van het logo van Sorores Caritatis Matris Misericordiae, zoals de naam van de kloostergemeenschap Zusters van Liefde officieel luidt. Een geschenk van liefde, van de zusters aan de stad Tilburg.

Tekst: Theo van Etten

Fotografie: Hetty Remmers

De plek van dit kunstwerk is niet zomaar gekozen. Op het nieuwe binnenplein van het onlangs getransformeerde klooster lag ooit het eerste kerkhof van de zusters. Nadat dit kerkhof geruimd werd en verplaatst naar de kloostertuin, bleef een beeldengroep achter, die bekend stond als ‘de calvarieberg’. Kort daarna werden ook de beelden verwijderd, waarna een leeg muurtje overbleef. “Daar moesten we iets mee,” aldus de zusters.

Architectuurprijs

Hoewel de congregatie springlevend is, houden de zusters van de Nederlandse tak zich al lange tijd bezig met vragen als: Wat blijft als wij er niet meer zijn? Wat laten we dan achter? “De zusters willen hun verhaal zo lang mogelijk in stand houden,” zegt Ruud Leurs, hun provinciaal econoom: “Zo denken we ook na over nieuwe gebruikers en bewoners voor het rijksmonumentale gedeelte aan de Oude Dijk.”

De afgelopen jaren liet de congregatie het kloosterterrein transformeren tot een nieuw stedelijk woongebied. Nieuwe appartementen vormen samen met gerenoveerde gebouwen een stijlvolle omlijsting rondom de monumentale tuin. Eerder dit jaar ontving het project hiervoor de Tilburg Architectuurprijs.

Tilburg is onze stad

Provinciaal overste zr. Mariëtte Kinker woont samen met vijftien andere zusters in de westvleugel en voelt zich er helemaal thuis. “Het is een prachtig woonwijkje geworden. Sommige zusters moeten wennen; vroeger konden zij helemaal binnendoor naar de kapel. Nu moeten ze buitenom lopen.” Tijdens de presentatie van het monument geeft zij uitleg over hoe dit tot stand kwam: “’Liefde in je naam’ was de titel van een boekje dat Charles van Leeuwen ooit voor ons schreef. Het gaat echt over ons. Over ons leven, onze eigenheid en onze spiritualiteit. En hoewel we over de hele wereld hebben gewerkt en dat nog steeds doen, is Tilburg echt onze stad. Hier staat ons Moederhuis, hier zijn vanuit het hele land zusters naar teruggekeerd, hier huist sinds kort ons generalaat. Van deze plek kunnen wij oprecht zeggen: Wij hebben hier geleefd. Hier laten wij liefde na.”

Wens, bede en opdracht

Mélanie de Vroom - die zelf ook in het nieuwe buurtje woont en uitkijkt op het door haar ontworpen kunstwerk - ging met deze boodschap aan de slag en kwam met een vlechtwerk van de tekst. “Je leest het zelfs twee keer, heen en weer,” legt zr. Mariëtte uit. In de vier vakken van het muurtje, waar ooit de namen van de overleden zusters prijkten, staan nu de letters SCMM, de afkorting van de naam van de congregatie.

Het kunstwerk is een cadeau van de zusters aan projectontwikkelaar Van der Weegen, de nieuwe eigenaar van het terrein. Tegenwoordig houden ze kantoor in het volledig verbouwde keukengebouw, dat eerder ook van de zusters was. “Maar het is ook een cadeau aan alle Tilburgers,” zegt zr. Mariëtte. “De woorden zijn een wens of een bede: liefde in jóuw naam, liefde in ieders naam. En misschien een goedbedoelde, kleine opdracht: zorg dat ook in jouw naam liefde te vinden is. Onze hartenwens is, dat iedereen die het ziet, daar ook meteen ‘liefde in haar of zijn naam’ bij cadeau krijgt.”