Frêet zijn ze, de drie schrijvers van Goedvertóld, het imposante boekwerk dat de Tilburgse vertaling levert van 8000 Nederlandse woorden. Frêet, in het Nederlands is dat ‘trots’ maar als je dat niet weet heb je dat andere woordenboek nodig, Goedgetòld, dat Tilburgs vertaalt in Nederlands. Goedvertòld werd onlangs gepresenteerd in wijkcentrum Koningshaven. Duidelijk is dat Goedgetòld én Goedvertòld samen een monumentale prestatie zijn die het Tilburgs zelfbewustzijn stevig neerzetten (frêet op oewèège, zie blz 335)!

Tekst: Gerard Sanberg

Foto's: Gert-Jan Remmers/Nononsens

De schrijvers, Ad Aarts, Piet Looijaard en René van de Wiel, hebben niet alle drie een beroep dat je verwacht bij schrijvers van een woordenboek. Ad heeft zijn leven lang gewerkt als accountant, Piet was bij de politie (“Oh, unne wout”, reageert presentator Paul Spapens), maar Renée heeft altijd voor de klas gestaan – dat ligt meer in de lijn der verwachting. Hoe dan ook, ze glimmen terecht van trots achter hun eretafel in Koningshaven: zie de foto.

Eej Aaj

De lof die ze krijgen van onder andere Pauls Spapens, hebben ze in elk geval dubbel en dwars verdiend, want het was veel werk, gedurende meer dan drie jaar: heel veel werk. Hoe zijn ze ertoe gekomen? En wat is het eerste woord? Piet: “We hadden het gevoel dat het dialect verzwakte en dat vonden we jammer. Ik heb, heel ouderwets, gewoon een stapeltje schriften gekocht en ben aan het schrijven gegaan. Hoe zeg je Nederlandse woorden in het Tilburgs? Want ja, andersom, dat was er al he? Uitgangspunt was het eerste woord in Goedgetóld: ai. Ei dus, dan een kip. Maar nu in ons boek staat AI daar nog vóór: Artificial Intelligence. Eej Aaj, zeg je dan in het Tilburgs.”

Strafwerk van de wout

Hoeveel woorden worden in het Tilburgs vertaald? “Nou, er zijn 250.000 Nederlandse woorden, dus we moesten selecteren. Daar hebben we gewoon Google bij gebruikt: de 5000 meest voorkomende woorden. En dat later aangevuld tot 8000.” Zijn het er precies 8000 dan? “Weet je wat? We geven straks iemand strafwerk, die moet ze tellen.” Paul Spapens: ‘Dat is nou echt weer iets voor unne wout. Maar goed, het is duidelijk: het Tilburgse dialect draagt de Tilburgse cultuur en dit woordenboek past goed bij de weg omhoog die Tilburg is ingeslagen. Het is een herwaardering van de wortels van onze identiteit.”

Unne taas

Het is niet niks, dit woordenboek. Het weegt bijna twee kilo, net iets zwaarder dan zijn voorganger Goedgetóld. Er zijn 1750 exemplaren gedrukt en daarvan zijn er 900 verkocht in de voorverkoop aan de sponsoren. Dus er zijn nog 850 exemplaren te koop. Bij Gianotten staat inmiddels een imposante stapel (= taas) van een meter hoog. De schrijvers: “Mooi dat er in de boekhandel nu een boek ligt met onze namen erop.”

Het woordenboek is een uitgave van de Stichting Tilburgse Taol.